Buitenplaats Huis te Jaarsveld ligt aan de rand van het dorp Jaarsveld, nabij Lopik en de rivier de Lek. De Buitenplaats is ruim 15 hectare groot en bestaat uit landbouwgronden, hoog- en laagstamboomgaard, bos- en natuurterrein, monumentale gebouwen, monumentale tuin- en parkaanleg, een archeologisch monument en overige terreinen zoals waterlopen, wegen en paden.

De Buitenplaats kent een lange geschiedenis. In de tuin van de Buitenplaats zijn de archeologische resten aanwezig van het in de 14e eeuw gebouwde en in 1672 door Franse troepen verwoeste kasteel Veldenstein. Het dubbele grachtenstelsel van het kasteel is nog steeds aanwezig en is archeologisch beschermd. Iets ten noordwesten van de plaats waar ooit het kasteel stond is rond 1760 het huidige landhuis gebouwd door Cornelis de Witt, kleinzoon van raadpensionaris Johan de Witt. Met Cornelis de Witt (1696-1769) wordt er een nieuwe periode voor het Huis te Jaarsveld ingeluid. Samen met zoon Johan (1720-1783), gaat hij hard aan de slag om het terrein helemaal op te schonen en het nu nog bestaande landhuis te bouwen.

Opvallend is dat De Witt niet het kasteeleiland kiest als locatie voor het nieuwe huis, maar een terrein iets ten noorden daarvan. Hij bouwt een prachtig typisch Hollands landhuis, van twee verdiepingen. In 1761 was het huis gereed voor bewoning. Er werden verder een stal en koetshuis gebouwd, met daarachter een paardenwed (om paarden te laten drinken en wassen). Ook de lanen werden aangepakt, de grachten uitgediept en het terrein ingeplant met iepen en els. Het snoeihout werd verpacht. Rond 1767 zijn de ophaalbrug bij het jagershuis en de poortbrug gesloopt. Het kasteeleiland, waar restanten van de ruïne en de nog intacte toren stonden, was beplant als boomgaard en werd gepacht door de jager. De toren bleef genoemd als “gevangentooren” tot 1824, in of kort daarvoor zal hij gesloopt zijn.

Het doel van de huidige eigenaar is de buitenplaats Huis te Jaarsveld terug te brengen naar de glorietijd van de 17e en 18e eeuw. Het uitgevoerde historisch onderzoek en het bijbehorende terreinonderzoek heeft een aantal bijzondere nieuwe inzichten opgeleverd over de ontwikkelingsgeschiedenis en ruimtelijke opzet van de tuin- en parkaanleg op de buitenplaats Huis te Jaarsveld. Een belangrijke vondst betrof de aanleg in vroege landschapsstijl – het oude slingerbos – die de aanleg op het huiseiland kenmerkt. Na 1972 is deze door de aanleg van tuinen in neo-geometrische stijl sterk naar de achtergrond gedrongen, maar er zijn nog grote delen van deze aanleg in vroege landschapsstijl aanwezig.

Onder het reeds gekapte populierenbos zijn resten aangetroffen van de voormalige grote moestuin met aan de noordzijde een fruitmuur. Ook het in het lanenstelsel consequent toegepaste maatstramien van 1 Rijnlandse Roede is een belangrijk vondst die typerend is voor Huis te Jaarsveld. De Franse stijltuinen rondom het huis zijn weer helemaal gerestaureerd en te bewonderen. In de tuin staat een indrukwekkende citrusverzameling en ook de beelden die in de tuin zijn geplaatst zijn het bekijken waard. Wij nodigen bezoekers uit om lekker door de tuinen te kuieren en al het moois dat deze unieke oasis te bieden heeft tot zich te nemen.