Beeld je in: je trekt met je kar vol handelswaar over de route tussen Salland en Drenthe, dwars door de modderige veenmoerassen, en dan, plotseling, doemt er een machtig bisschoppelijk kasteel op. Dat moet een oogverblindende aanblik zijn geweest! Coevorden was geen doorsnee kasteel; het was dé cruciale sleutel tot de regio. Iedereen die richting Drenthe trok, kende de reputatie van deze vesting.
De geschiedenis van dit robuuste middeleeuwse fort is net zo dynamisch als het moerasland eromheen. Archeologen hebben flink wat zweet laten druppelen bij hun opgravingen en ontdekten dat het kasteel oorspronkelijk op een forse heuvel stond, omsingeld door een houten palissade ter afweer van indringers. Waarom is er dan nu zo weinig van die oorspronkelijke verhoging over? Nou, rond 1400 vond men het tijd voor een upgrade: de heuvel werd gedeeltelijk afgegraven om plaats te maken voor imposante stenen torens. Vandaag de dag is Kasteel Coevorden nog steeds te bewonderen in het hart van het gezellige stadje Coevorden.
Geografische coördinaten: X 246.607 / Y 520.304
Provincie: Drenthe
Gemeente: Coevorden
Toponiem: Coevorden
Datering: voor 1150-heden
Oudst bekende functie: tweede generatie bisschoppelijk kasteel
Archeologie: Er zijn verschillende archeologische opgravingen uitgevoerd naar kasteel Coevorden. De omvangrijkste opgravingen hebben onder leiding van Renaud plaatsgevonden tussen 1958-1968, maar de resultaten zijn nooit volledig gepubliceerd. Toen Janssen in 2009 zijn onderzoek naar Coevorden publiceerde, moest hij het met beperkte opgravingsdocumentatie doen, omdat een groot deel van de documentatie was verdwenen. Wel kon Janssen aan de hand van deze gegevens verschillende conclusies trekken over de verschijningsvorm van kasteel Coevorden. Het kasteel was in de twaalfde eeuw gebouwd op een ophoging van tenminste 2 a 3 meter. Omdat de heuvel was afgetopt in een latere bouwfase, kon Janssen niet meer de oorspronkelijke hoogte ervan vaststellen. Toch neemt hij aan dat het oorspronkelijke kasteel een motte was, aangezien het talud van de heuvel zeer stijl was. Vanaf het maaiveld gezien bedroeg de diameter van de motte 40 meter. De heuvel werd geheel omringd door een houten beschoeiing.
Interactieve kaart
Dit artikel maakt deel uit van de interactieve kaart over de (verdwenen) kastelen in Drenthe. Ontdek de fascinerende geschiedenis en verdwijning van kastelen in de provincie via onze kaart. Deze kaart toont bisschoppelijke burchten, adellijke huizen en versterkingen in Drenthe die deel uitmaken van het middeleeuwse kastelenlandschap van het Oversticht (1050-1450). Ga hier naar de kaart: Interactiviteit Kaart
Afbeeldingen:
Afbeelding: Slag bij Ane 1227 Ets van anonieme hand (1662-1664) In de achtergrond de grote burcht uit de middeleeuwen. Bron: Wikimedia Commons File:Slag bij Ane 1227.jpg – Wikimedia Commons Tag
Bron:
Spiekhout, D. (2020). Het middeleeuwse kastelenlandschap van het oversticht de ontwikkeling van bisschoppelijke burchten, adellijke huizen en versterkingen in relatie tot het landschap en de samenleving in Noordoost-Nederland Tussen 1050 en 1450 Diana (Door Rijksuniversiteit Groningen) [Proefschrift].
