Kasteeltuinen komen voor in allerlei soorten, maten en combinaties. Door de jaren heen zijn ook verschillende tuinstijlen in en uit de mode gekomen. Hoewel de tuinmodes elkaar dus opvolgden zijn vrijwel alle verschillende tuinstijlen nog steeds bij verschillende kastelen en buitenplaatsen in Nederland te vinden. Zo ook de typische middeleeuwse kasteeltuin.
Het lusthof
In het begin van de middeleeuwen waren tuinen vooral een praktische zaak. Bij kastelen waren kruidentuinen en groentetuinen te vinden als voedselvoorziening maar ook als een soort verbandtrommel. De kruiden werden namelijk naast in voedsel ook in verschillende medicijnen gebruikt.
Uiteindelijk worden er in de middeleeuwen ook andere soorten tuinen bij kastelen geplant, namelijk het lusthof. De tuin was niet langer alleen iets praktisch maar ook een element van plezier voor de kasteelbewoners. Naast ontspanning was de tuin ook een belangrijke manier om te pronken bij verschillende gasten. Dit is iets wat zich ook nog na de middeleeuwen zeker voortzet.
Het paradijs
Hoe zagen deze middeleeuwse tuinen er dan precies uit? Dit verschilde natuurlijk erg per locatie maar alle tuinen hadden wel een heel duidelijk voorbeeld, namelijk de meest perfecte tuin: het paradijs. De ideale tuin was daarom ten eerste ommuurd. Hierdoor kon, net als in het paradijs, de wereld en de wilde natuur buiten worden gehouden. Binnen in de tuin was er controle over de natuur en de planten en dus kon het letterlijk symmetrisch in vakjes worden geplant.
Voorbeelden in Nederland
Ook bij kastelen in Nederland kunnen nog verschillende middeleeuwse tuinen worden gevonden. Vooral de middeleeuwse kruiden/groentetuin is populair bij verschillende kastelen. Dit is natuurlijk ook een perfecte tuin om bezoekers informatie te geven over middeleeuwse geneeskunde en plantenkunde.
Kasteel Ammersoyen in Gelderland heeft een prachtig voorbeeld van een tuin naar middeleeuws voorbeeld. In de tuin staan sierplanten en kruidenplanten die werden gebruikt voor verschillende doeleinden door elkaar. Er staan medicinale kruiden, kruiden voor in de keuken maar ook planten die werden gebruikt als verfstof. De planten staan in verhoogde bakken met een houten omheining. Verder is er een omheining van lei appelboompjes rondom de tuin naar middeleeuwse gebruiken en zijn er middeleeuwse versies van tuinbanken. Deze banken zijn bakstenen bakken gevuld met aarde en afgedekt met gras.
Afbeeldingen:
Afbeelding 1: Tekening van Giovanni Bocciaccio: Emilia in the Rosegarden, 1460, https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Emilia_in_the_rosegarden_(Teseida).jpg.
Afbeelding 2: Tekening van Jean Hennecart, 1468-1470, https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Arsen_5104_f14_det.jpg.
Afbeelding 3: Tekening van de Höfische garten, 15de eeuw, https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Der_h%C3%B6fische_Garten_%E2%80%94_in-_Missale_de_Renaud_de_Montauban.jpg.
Bronnen:
Life in a Medieval castle, Medieval Gardens, https://www.castlesandmanorhouses.com/life_06_gardens.htm (Geraadpleegd op 27-8-2024).
National Trust, Gardens with medieval features, https://www.nationaltrust.org.uk/visit/gardens-parks/gardens-with-medieval-features (Geraadpleegd op 27-8-2024).
Geldersch Landschap en Kasteelen, Tuinen naar Middeleeuws voorbeeld, https://www.glk.nl/blog/tuinen-naar-middeleeuws-voorbeeld (Geraadpleegd op 27-8-2024).
.jpg){kind=link}