Waar de afgelopen eeuwen diverse rampen hebben plaatsgevonden op landgoed Hackfort, is nu de storm gaan liggen. Nadat in 1981 de laatste bewoner van de familie Van Westerholt kwam te overlijden, kwam het landgoed en kasteel in handen van de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten.
Verwoesting in de Tachtigjarige Oorlog
In 1586 veroverden de Spanjaarden de Gelderse stad Zutphen. Door een mislukte poging van de Spanjaarden om deze stad te isoleren trokken ze verder naar kasteel Hackfort, dat toen door de Spanjaarden werd geplunderd en verwoest. Op een ingemetselde gevelsteen staat vermeld dat kasteel Hackfort in 1586 in vlammen is opgegaan en in 1598 is kasteel Hackfort opnieuw opgebouwd door Borchard van Westerholt.
De rel rondom de Watermolen
In 1740 kwam het tot een conflict tussen de bezitter van kasteel, Hackfort Hendrik Willem van Westerholt, en zijn buurman, de bezitter van Kasteel Vorden, Willem Hendrik Carel Ripperda. Ripperda had een nieuwe watermolen laten bouwen bij zijn kasteel dat stroomopwaarts van Hackfort is gelegen. Nadat Westerholt merkte dat het water toevoer naar zijn molen was verminderd koos hij ervoor om actie te ondernemen; hij diende een klacht in bij het Hof van Gelderland. Van Westerholt kwam er toen achter dat de oorspronkelijke molen bij Kasteel Vorden sinds 1666 niet meer in gebruik is geweest en dat deze zelfs volledig is verdwenen. De nieuwe molen die Ripperda bij kasteel Vorden had geplaatst voldeed niet aan de aangevraagde vergunning.
Ripperda was hier totaal niet mee eens. Zijn argument was dat het overbodig was om een vergunning aan te vragen omdat het ging over het vervangen van de molen. Wel was deze oudere molen in verval geraakt maar dit had niets te maken met het feit dat het niet juist was aangelegd. Hij wees erop dat de molen van Hackfort vroeger ook ergens anders was gelegen en dat er destijds een oliemolen was gebouwd die ook zonder vergunning was geplaatst. Het is niet na te gaan of de in 1755 verdwenen oliemolen door dit conflict is gesloopt. Na deze onenigheid was er alleen nog maar sprake van de korenmolen bij kasteel Hackfort.
Landgoed Hackfort
De kasteeltuin genaamd ‘’Hof van Hackfort’’ werd aangelegd in het jaar 1790 en kreeg zijn huidige vorm rond 1859. In de kasteeltuin worden al ruim twee eeuwen fruit, kruiden, bloemen en groenten verbouwd. Er worden voornamelijk vergeten groenten geteeld zoals kardoen. De oogst wordt gebruikt in de ‘’Keuken van Hackfort’’. In de kasteeltuin staat een zandstenen pomp uit de eerste helft van de 18e eeuw. De tuin is uitgeroepen tot een Rijksmonument.
Het landgoed bestaat uit 720 hectare grond waar ook diverse boerderijen deel van uit maken. De Hackfortsche molen is de enige overgebleven molen van het landgoed en staat midden in een woonwijk omdat deze vroeger bij het landgoed hoorde. De 17e eeuwse schoorsteen, die bestaat uit vier ronde schoorsteenpijpen is aangesloten op de haarden waardoor deze tegelijkertijd kunnen branden. Er staan twee schildhoudende leeuwen uit het jaar 1893 die het voorplein bewaken. De twee leeuwen houden de wapenschilden van Van Westerholt en van Sloet van Oltruitenborgh vast. Hackfort behoort tot een van de best bewaarde kastelen van Gelderland.
