‘Het Rampjaar’ is een begrip dat we bijna allemaal kennen. Maar wat was nu precies dat Rampjaar? En van wanneer tot wanneer liep het? Het Rampjaar was een belangrijk moment voor Nederland, dat toen nog bestond uit de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Het was het jaar waarin de Republiek vanuit drie kanten de oorlog werd verklaard.
1672 is het jaar dat we het Rampjaar noemen. Maar het Rampjaar begon niet op 1 januari en de ramp stond ook niet plots, zonder waarschuwing, aan de poort te rammelen. Al jaren was het aan het rommelen tussen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en de Engelsen die beide belangen op zee hadden, en tussen de Republiek en de Fransen, die hun territorium wilden uitbreiden ten koste van de Republiek, en tussen de Republiek en de Duitse bisdommen Münster en Keulen die een verbond met de Fransen hadden.
Maart was de maand waarop het Rampjaar werd ingeluid, met de aanval van de Engelse vloot op schepen van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Een maand later verklaarde ook Frankrijk de Republiek de oorlog. In juni marcheerden Franse troepen de grens over en in augustus kwamen daar de soldaten vanuit de bisdommen Münster en Keulen bij. De oorlog met de Engelsen werd uitgevochten op zee. Hier zorgde Michiel de Ruyter voor vier overwinningen op de vloot van Engeland en Frankrijk.
Hoewel we spreken van het Rampjaar 1672, eindigde de ellende niet in dat jaar. Pas in september 1673 kreeg de Republiek wat lucht met de herovering van de stad Naarden door prins Willem. Langzaam werden er meer overwinningen geboekt en pas in het voorjaar van 1674 was de Republiek de Verenigde Nederlanden niet meer in oorlog.
