SPOREN VAN BUITENLANDSE FAMILIEBANDEN
In het verleden trouwden mensen vaak binnen hun eigen sociale groep. Dit gebeurde ook regelmatig tussen families met buitenplaatsen en landgoederen. Zo ontstonden banden over de grens. Hierdoor zijn veel buitenlandse invloeden naar Nederland gekomen en visa versa. Ook familiebezit dat zowel in Nederland als in het buitenland ligt. En gewoontes en gebruiken, bijzondere gerechten. Denk bij voorbeeld ook aan de kerstboom. De “Tannenbaum” werd door Prins Albert geïntroduceerd (19e eeuw) in Engeland na zijn huwelijk met koningin Victoria. Bepaalde bouwstijlen en versieringen aan het huis werden geïntroduceerd. En de bouw van follies of Japanse pagodes in de tuin, opgezette tijgers.

EXOTEN IN TUIN EN PARK
Internationale handel en betrekkingen hebben geleid tot de import van uitheemse planten en dieren. Op landgoederen werden bijvoorbeeld bomen en planten uit het (verre) buitenland geïmporteerd. Wat is het verhaal achter deze uitheemse planten en dieren? Was het puur mode? Wat betekent uitheems? De imposante moerascipres bijvoorbeeld (Taxodium Distichum ). Mogen we deze boom echt wel een exoot noemen omdat hij pas medio 1900 voor het eerst geïntroduceerd werd in ons land? Terwijl van deze boom fossiele resten uit het Plioceen (>5 miljoen jaar geleden) zijn gevonden in Limburg. En was er inderdaad een concurrentiestrijd tussen de verschillende tuinbazen van buitenplaatsen over wie de eerste en lekkerste tomaten en ananassen had?

KOLONIALE BANDEN
Bewoners van kastelen en buitenplaatsen waren soms ook in de koloniën actief. Bijvoorbeeld Suriname of Nederlands-Indië. De familie Brantsen met hun buitenplaatsen Zijpendaal en Rhederoord, was verbonden aan diverse plantages in Suriname. Wat voor invloed heeft dat leven in de koloniën gehad eenmaal hier terug op hun landgoed in Nederland? Wat brachten zij mee naar huis? Verschillende huizen zijn genoemd naar de koloniën waar de eigenaar zijn fortuin vergaarde. Welke sporen van een koloniaal verleden zijn nog zichtbaar bij kastelen en buitenplaatsen?

De OKS-prijs is een Overijsselse prijs. De prijs ter waarde van 5.000 Euro is in het leven geroepen door de Overijsselse Kastelenstichting (OKS). Met deze prijs wil de OKS personen en organisaties belonen. En haar waardering uitspreken voor hen die daadwerkelijk iets gedaan hebben, een bijzondere prestatie hebben geleverd, voor de fysieke instandhouding van buitenplaatsen in Overijssel. En ook anderen aanmoedigen zich in te zetten voor behoud van dit erfgoed in Overijssel. De prijs wordt om het jaar uitgereikt en is verbonden aan Dag van het Kasteel.

Studenten Sociale Geografie en Planologie van de Universiteit Utrecht presenteerden de resultaten van hun publieksonderzoek in opdracht van de Nederlandse Kastelenstichting. Tijdens Dag van het Kasteel interviewden zij 300 respondenten. In hun onderzoek komen de volgende thema’s naar voren: (1) verbondenheid met kastelen, (2) beleving van kasteelbezoek, (3) motieven voor kasteelbezoek en (4) de visies van respondenten op de functie van kastelen. De begeleiding was in handen van docent Glenn Zevenbergen en Fred Vogelzang (NKS).