fbpx Skip to main content

De middeleeuwse kasteeltafel

Nederland | Nederland

01 mei 2024 | Linda Prins


Er bestaan verschillende iconische afbeeldingen van de middeleeuwse kasteeltafel. Veel rijke mensen rond een tafel gevuld met grootse gerechten, zoals pauw of zwaan. Niet alleen het eten op de tafel maar ook veel van de andere tafelgebruiken verschillen veel van die van nu. Zelfs dingen als bestek of borden waren nog niet zo vanzelfsprekend. 

Het zout potje
Op de afbeelding van het middeleeuwse feestmaal is een van de meest opvallende dingen op tafel het gouden object in het midden van de tafel. Dit is het zout potje en was een van de belangrijkste objecten op de tafel. Als er zout op een middeleeuwse tafel stond betekende dit dat de eigenaren van deze tafel heel rijk moesten zijn om dit te kunnen betalen. Zout was dus een belangrijk teken van aanzien. Zelfs de positie van het zout op de tafel zei iets over het aanzien van de mensen aan de tafel, hoe dichter bij de zoutpot je zat hoe belangrijker je was. 

Bestek
Bestek is nu een heel belangrijk onderdeel van de gedekte tafel maar was hier in de middeleeuwen nog geen onderdeel van. Mensen namen allemaal hun eigen bestek mee naar het eten. Je had een mes aan je riem hangen waarmee je het vlees kon snijden. Verder gebruikte je vooral je handen aangezien vorken in deze tijd ook niet werden gebruikt. Ze werden gezien als te ijdel.  

Servetten
Zelfs op de meest chique middeleeuwse tafels waren geen servetten te vinden. Dit betekent echter niet dat ze hun handen of mond niet afveegden. Ze gebruikten echter gewoon andere stoffen om zich schoon te maken. Mensen gebruikte bijvoorbeeld hun eigen kleding of in de rijkste huishoudens het tafelkleed. 

Borden
Borden werden in de middeleeuwen vooral gebruikt om de gerechten op te serveren. Daarna werd het eten van houten planken, zoals op de afbeelding, gegeten. Sommige rijke middeleeuwers hadden wel borden van zilver waarvan ze konden eten. Dit was dus een hele goede manier om je rijkdom mee te laten zien.  

Bronnen:
House and Garden, A history of table setting, https://www.houseandgarden.co.uk/gallery/table-setting (geraadpleegd op 1 mei).
Ibiene, A brief history of table setting, https://ibiene.com/culinary/a-brief-history-of-table-setting/  (geraadpleegd op 1 mei).
Afbeeldingen:
Afbeelding 1: banquet du paon, midden van de 15de eeuw, https://fr.m.wikipedia.org/wiki/Fichier:Banquet_du_paon.jpg
Afbeelding 2: zout vaatje https://www.metmuseum.org/art/collection/search/469879.