fbpx Skip to main content

De Rampen van Kasteel Brakel

Brakel | Gelderland

28 februari 2022 | Linda Prins


De ruïne van Brakel was natuurlijk niet altijd een ruïne. Net als veel andere kastelen was ook dit kasteel betrokken bij het Rampjaar 1672 en werd het slachtoffer van het geweld van de Franse troepen. Om deze reden hebben we een mooie wandeling gemaakt bij dit kasteel: Rampenwandeling Kasteel Brakel | izi.TRAVEL. In deze wandeling leer je meer over het dorp en het vroegere kasteel van Brakel, en over de rampzalige gebeurtenissen die dit kasteel meegemaakt heeft. Lees hier alvast meer over de geschiedenis van kasteel Brakel. 

De vroege geschiedenis van het kasteel
De vroegst bekende bewoner van kasteel Brakel is ridder Eustachius. Hij en zijn zoon stonden in 1321 slot Brakel af aan de graaf van Gelre om het daarna in leen terug te krijgen. In ditzelfde jaar werd het kasteel ook geraakt door een eerste ramp, een natuurlijke ramp. In het kasteel sloeg de  bliksem in en het werd hierdoor grotendeels verwoest.

Het herstel van het kasteel werd uiteindelijk in 1407 afgerond. De eigenaren van het kasteel konden hier echter niet lang van genieten want in ditzelfde jaar vindt er opnieuw een ramp plaats. Ditmaal wordt het kasteel vernietigd door de troepen van Graaf Willem VI van Holland. In het jaar 1507 werd het kasteel pas weer in zijn geheel hersteld. In 1574 vindt er opnieuw een ramp plaats op kasteel Brakel wanneer de Spaanse troepen in de 80-jarige oorlog het kasteel plunderen. Dit keer wordt het kasteel zelf echter niet vernietigd. 

De verwoesting van kasteel Brakel
De uiteindelijke genadeklap voor kasteel Brakel komt in het Rampjaar 1672. In dit jaar werd het kasteel opgeblazen door de Franse troepen van Lodewijk XIV. De eigenaar mocht voordat dit gebeurde nog wel de inboedel van het kasteel redden. Hierdoor konden ook de prachtige glas in lood ramen van het kasteel worden gered. Deze werden ondergebracht op het Spijker in Brakel en zijn uiteindelijk verkocht. Ze zijn nu te vinden in een pand aan de Vondelgracht in Amsterdam. Nadat het kasteel in het Rampjaar is opgeblazen is het nooit meer herbouwd maar dit was nog niet echt het einde van de glorietijd van het kasteel. 

De appreciatie van de ruïne
Hoewel het kasteel nooit meer is herbouwd werd het tussen 1811 en 1823 toch opnieuw belangrijk. Dit keer niet omdat het een adellijk woonhuis was, maar omdat het een belangrijk onderdeel werd van een romantisch landschapspark. De toenmalige eigenaar van Huize Brakel, Wilhelmus van Dam, legde een nieuw park aan bij zijn huis in een romantische landschapsstijl. Het park wat hij aanlegde moest zo natuurlijk mogelijk maken en de ruïne van het kasteel die hierin stond liet het park nog ouder en sprookjesachtiger lijken. 

De wandeling door Brakel
Naast de ruïne van het kasteel van Brakel zijn er in Brakel nog verschillende andere historische locaties en gebouwen. Veel van deze locaties hebben zelfs ook met hun eigen ramp te maken gehad. Om ook deze locaties te ontdekken en te leren over de verschillende grote en kleine rampen die hieraan verbonden zijn, kun je de nieuwe wandeling van Dag van het Kasteel doen. In deze wandeling krijg je niet alleen de kans om de prachtige ruïne van kasteel Brakel te zien maar ook om het marktplein, de kerk, het park en het Spijker te bekijken. Ga naar: Rampenwandeling Kasteel Brakel | izi.TRAVEL of zoek in de izi.TRAVEL app naar kasteel Brakel. 

Wil je meer lezen over kastelen in het Rampjaar in de gemeente Zaltbommel? Lees dan De twee kastelen van Poederoijen in het Rampjaar – Dag van het Kasteel. 

Bronnen:
Stichting de Vier Heerlijkheden, De Ruïne van kasteel Brakel, Stichting de Vier Heerlijkheden – De Ruïne van kasteel Brakel (geraadpleegd op 28-2-2022). 
Mijn Gelderland, De overblijfselen van kasteel Brakel. Een ruïne als romantisch accent, De overblijfselen van kasteel Brakel | Mijn Gelderland (geraadpleegd op 28-2-2022). 
Kastelenlexicon, Huis te Brakel, https://www.cchin.nl/kastelenlexicon/lexobject.xql?id=lx0962#mn (geraadpleegd op 28-2-2022). 
Afbeeldingen:
Afbeelding 1: De ruïne van kasteel Brakel. Foto: File:Zicht op de ruïne, gezien vanaf de overzijde van de vijver – Brakel – 20424034 – RCE.jpg – Wikimedia Commons. 
Afbeelding 2: Kasteel Brakel in 1630. Afbeelding:File:Voorburcht van het kasteel en Spijker te Brakel naar een tekening (1630) van J.S. – Brakel – 20327083 – RCE.jpg – Wikimedia Commons.
Afbeelding 3: De ruïne van kasteel Brakel. Afbeelding: File:Ruïne van Brakel.jpg – Wikimedia Commons.