fbpx Skip to main content

Dienstmeid zwanger van de heer

Kasteel de Kemnade | Gelderland

18 januari 2023 | Linda Prins


We kennen het uit series, schilderijen, boeken en films, een man van adel die een relatie heeft met een jonge dienstmeid. Dit gebeurde echter niet alleen in fictie maar ook in het echt! Door familieverhalen en dorpsroddels weten we bijvoorbeeld van het verhaal van Mina Looman, een dienstmeisje dat zwanger zou zijn geraakt van de kasteelheer van Kasteel de Kemnade. 

Pierre Landry
Dit verhaal speelt zich af tussen 1889 en 1919, een van de twee hoofdpersonen is Pierre Landry. Pierre was in deze tijd de eigenaar van Kasteel de Kemnade in Wijnbergen in Gelderland. Hij is afkomstig uit een rijke Haagse bankiersfamilie en kocht na zijn huwelijk in 1880 het Kasteel. Hij kreeg twee kinderen met zijn vrouw voordat zij in 1900 overleed.  

Verder is er vrij weinig over hem bekend. Zo weten we bijvoorbeeld niet zeker waarom hij überhaupt het kasteel heeft gekocht. Wel weten we dat hij van jagen hield dus dit zou een reden kunnen zijn van zijn aankoop. Verder heeft hij nooit zelf hoeven te werken door zijn rijke vader en kreeg hij extra inkomsten door het verpachten van de boerderijen rondom Kasteel de Kemnade. Dit is ook waar de tweede hoofdpersoon van dit verhaal in beeld komt. 

Mina Looman
Mina Looman was een boerenmeisje afkomstig uit de buurt van Doetinchem. Meer weten we niet over haar achtergrond behalve dat ze uiteindelijk in dienst kwam bij de familie Pelgrim dat op dat moment de boerderij Bluemerhoeve pachtte van Pierre Landry. Dit verhaal komt dan ook van de familie Pelgrim die dit hebben gehoord van hun overgrootvader Frederik Pelgrim. Frederik was de pachter van de boerderij en de baas van Mina, op een dag moest hij bij de Heer van Kemnade, Pierre Landry, langs komen.  

Scheve Schaats
Pierre biechtte op aan Frederik dat hij een scheve schaats had gereden en dat het dienstmeisje Mina nu zwanger zou zijn. Pierre zou daarna Frederik hebben gedwongen om te zeggen dat hij de vader was van het kindje. Frederik Pelgrim wilde hier echter niets van weten en accepteerde dit niet. De pacht werd zo snel mogelijk opgezegd en het gezin verhuisde. Verder weten we niks over dit conflict en ook niet hoe het uiteindelijk is opgelost en afgelopen.

Wel weten we dat Mina Looman uiteindelijk samen met haar man en drie kinderen op boerderij Bluemerhoeve kwam te wonen. De oudste van deze drie kinderen, Gerritje of Gerda, zou dus de dochter zijn van Pierre Landry. 

Bronnen:
Catherina L. van Groningen en Pavinha Beelaerts van Blokland, De Kemnade een sieraad voor de omgeving (Bilthoven 2012). 
Afbeeldingen:
Afbeelding 1: Kasteel de Kemnade. Foto door: Kasteel beheer, https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kemnade_voor.jpg.
Afbeelding 2: Boerderij Bluemerhoeve. Foto door: Pim van Tend, https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wijnbergen-kruisallee-185659.jpg.